Η προσθετική είναι ο κλάδος της οδοντιατρικής που ασχολείται με τις ακίνητες ή κινητές αποκαταστάσεις αποκαθιστώντας τη μασητική ικανότητα και την αισθητική εικόνα του ασθενή.
Οι προσθετικές αποκαταστάσεις χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, ανάλογα με το αν παραμένουν σταθερά κολλημένες στο στόμα του ασθενή σε μόνιμη βάση, ή μπορούν να αφαιρεθούν με ευκολία από τον ίδιο.
Ονομάζονται αντίστοιχα ακίνητες και κινητές αποκαταστάσεις.
Ακίνητη προσθετική
Αυτού του είδους η θεραπεία περιλαμβάνει τις απλές στεφάνες και τις γέφυρες, οι οποίες πλέον στηρίζονται είτε πάνω σε φυσικά δόντια είτε πάνω σε εμφυτεύματα.
1. Στεφάνες (θήκες)
Όταν ένα μεμονωμένο δόντι έχει καταστραφεί σημαντικά είτε από τερηδόνα, είτε από κάποιο σπάσιμο, ή και τραυματισμό, και η κατάστασή του δεν επιτρέπει στον οδοντίατρο να αποκαταστήσει με επιτυχία το δόντι αυτό με ένα εκτεταμένο σφράγισμα, τότε η ενδεδειγμένη λύση είναι η κάλυψη του κατεστραμμένου δοντιού με μια στεφάνη (θήκη). Είναι μια κατασκευή όμοια στο σχήμα και την εμφάνιση με το αρχικά υγιές δόντι το οποίο και επικαλύπτει.
2. Γέφυρες στα δόντια
Όταν έχει χαθεί ένα ή περισσότερα δόντια, τότε μπορεί να κατασκευαστεί μία γέφυρα, η οποία συγκολλάται σε παρακείμενα δόντια – στηρίγματα και αναπληρώνει τα δόντια που χάθηκαν. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα δόντια – στηρίγματα να είναι υγιή. Ουσιαστικά μία γέφυρα δοντιών αποτελείται από θήκες που είναι κατασκευασμένες η μία δίπλα στην άλλη, ενωμένες μεταξύ τους.
3. Στεφάνες και γέφυρες πάνω σε εμφυτεύματα
Το βασικό μειονέκτημα της ανάγκης τροχισμού των παρακείμενων υγιών σε πολλές περιπτώσεις δοντιών, προκειμένου να στηρίξουμε μια γέφυρα στο στόμα του ασθενή, έρχονται να επιλύσουν τα οδοντικά εμφυτεύματα.
Τα οδοντικά εμφυτεύματα είναι ειδικές μεταλλικές κατασκευές από τιτάνιο (ένα ελαφρύ μέταλλο βιοσυμβατό με τον ανθρώπινο οργανισμό), τις οποίες τοποθετεί ο οδοντίατρος στο οστό του ασθενή, μετά από απλή χειρουργική επέμβαση. Τα εμφυτεύματα αυτά μετά από χρονικό διάστημα 3-6 μηνών ενσωματώνονται με το οστό της γνάθου και ουσιαστικά αποτελούν τη βάση του δοντιού που έχει χαθεί.
Πάνω σε αυτά τα εμφυτεύματα, τοποθετούνται ειδικές ακίνητες στεφάνες ή γέφυρες οι οποίες εξυπηρετούν άψογα τις λειτουργικές δραστηριότητες του στόματος.
Κινητή προσθετική
Αυτού του είδους η θεραπεία προσφέρει λύσεις σε περιπτώσεις ολικής νωδότητας (λείπουν όλα τα δόντια του ασθενή), η μερικής νωδότητας (λείπουν κάποια δόντια από το στόμα του ασθενή), όταν ο ασθενής δεν επιθυμεί τη λύση των εμφυτευμάτων, και περιλαμβάνει τις ολικές και τις μερικές οδοντοστοιχίες αντίστοιχα.
1. Ολικές Οδοντοστοιχίες
Είναι οι κλασικές μασέλες όπως κοινά ονομάζονται, και αφορούν όλα τα δόντια του στόματος. Αποτελούσαν, πριν την εμφάνιση των εμφυτευμάτων, τη μοναδική λύση για την αποκατάσταση της εμφάνισης, της ομιλίας και της σύγκλεισης των δοντιών των ασθενών, οι οποίοι είχαν χάσει όλα τους τα δόντια, είτε της μιας ή και των δύο γνάθων. Οι εργασίες αυτές πρέπει να μπορούν να αφαιρούνται και να καθαρίζονται από τον ίδιο τον ασθενή κάθε βράδυ. Κατασκευάζονται από ακρυλική ρητίνη (είδος πλαστικού που πολυμερίζεται), και τοποθετούνται πάνω στη βλεννογόνο του στόματος.
Με την πάροδο του χρόνου, λόγω φυσιολογικών μεταβολών των ιστών του στόματος, χάνουν τη συγκράτηση τους.
Η λειτουργικότητα και η αισθητική τους σίγουρα υστερούν σε σχέση με τις μεταλλοπορσελάνινες ακίνητες αποκαταστάσεις και τις επένθετες ολικές οδοντοστοιχίες επί εμφυτευμάτων, αλλά αποτελούν μία γρήγορη και άμεση λύση.
2. Μερικές Οδοντοστοιχίες
Οι μερικές οδοντοστοιχίες αποτελούν κινητές κατασκευές που μπαίνουν και βγαίνουν εύκολα από τον ίδιο τον ασθενή, και καλύπτουν τα κενά των δοντιών που λείπουν. Στηρίζονται πάνω σε υπάρχοντα δόντια αλλά κάθονται και στη βλεννογόνο του στόματος. Οι μερικές οδοντοστοιχίες αποτελούν θεραπεία εκλογής όταν δεν μπορεί να κατασκευαστεί μία γέφυρα (διότι δεν υπάρχει υγιές δόντι στο πίσω μέρος της γνάθου) και ο ασθενής δεν επιθυμεί την αποκατάσταση των νοδών περιοχών με εμφυτεύματα.
Τα οδοντικά εμφυτεύματα έρχονται στις μέρες μας να δώσουν την απάντηση στα προβλήματα της κινητής οδοντοστοιχίας. Ακόμη και σε περιοχές εκτεταμένης νωδότητας έρχονται να αντικαταστήσουν πλήρως τη μερική και ολική οδοντοστοιχία προσφέροντας στον ασθενή τη δυνατότητα χρήσης ακίνητων αποκαταστάσεων οι οποίες σαφέστατα βελτιώνουν την αισθητική, την ομιλία τη μασητική ικανότητα και κατ’ επέκταση την ποιότητα ζωής του ασθενή.